ᲘᲡᲢᲝᲠᲘᲣᲚᲘ ᲫᲔᲒᲚᲔᲑᲘ

ატენის სიონი - VII საუკუნის ცენტრალურ-ჯვარ-გუმბათოვანი  ტაძარი. მდებარეობს გორის რაიონის ატენის ხეობაში. ტაძრის კედლები მოხატულია ისტორიულიცნობების გამომხატველი ეროვნული ხასიათის ფრესკებით და ასომთავრულიწარწერებით

რაბათის ისტორიული ციხე მდებარეობს ზღვის დონიდან 1000 მ სიმაღლეზე ახალციხის მუნიციპალიტეტში და მნიშვნელოვანი სავაჭრო, კულტურული ცენტრის სტატუსი ჰქონდა. 2011-2012 წლებში რეკონსტრუქციის შედეგად განახლდა ციხე-კომპლექსის  გალავანი, ფაშა ჯაყელის

მწვანე მონასტერი წმინდა გიორგის IX საუკუნის ბაზილიკის ტიპის  მონასტერი სამცხე-ჯავახეთის მხარის ბორჯომის მუნიციპალიტეტში შემორჩენილია XVI საუკუნის ბერთა წამების სისხლიანი ქვების ნაშთები მდინარეში

მოწამეთა გალავნით შემორტყმული მონასტერო კომპლექსი ქუთაისთან ახლოს კლდოვან-ტყიან მთის ადგილზეა გაშენებული და ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი უძველესი ქართული კულტურის ძეგლია. მონასტერი ღირშესანიშნავია შუა საუკუნეების არქიტექტურული ნაგებობებით, სამსართულიანი

ქ. ქუთაისის გელათის მონასტერი ხუროთმოძღვრული ძეგლი, ცნობილი როგორც უძველესი გელათის აკადემია, და კულტურული ცენტრი

ბაგრატის ღვთისმშობლის მიძინების ტაძარი, აგებული გუმბათოვანი არქიტექტურული ეპოქის საწყის ეტაპზე 1003 წელს ქალაქ ქუთაისში, რომელიც მე-6 საუკუნის ბაზილიკის ნაშთია ძეგლი ღირშესანიშნავია მდიდარული მორთულობით და დეკორატიული თაღებით, განსაკუთრებით

მაცხოვრის შობის სახელობის ტაძარი ჭიათურის რაიონის სოფელ კაცხში, რომელიც გამოირჩევა თავისი არასტანდარტული არქიტექტურურით. ქართული ხუროთმოძღვრების ყველაზე ორიგინალურ ძეგლადაა მიჩნეული, რადგან მსგავსი ფორმის ძეგლი სხვაგან არ გვხვდება

დმანისის სიონი VI საუკუნის სამეკლესიიანი ბაზილიკის ტიპის ხუროთმოძღვრელი ძეგლი.არქიტექტურული განხრით ბოლნისის სიონს წააგავს. ძველი იერსახე დღემდე შეინარჩუნა ტაძრის შუა ნავმა, დანარჩენი ნაწილები ნაწილობტრივ გადაკეთებულია

ბოლნისის სიონი V საუკუნის ბაზილიკის არქიტექტურული ადრინდელი ფეოდალური ძეგლი რომელსაც ეროვნული მნიშვნელობის კულტურის ძეგლის კატეგორიას მიეკუთვნება. ღიშესანიშნავია ქრისტიანული სიმბოლოს ჯვრის გამოსახულება ბოლნური ჯვრის დასახელებით